Voetbal als metafoor voor Gelijk krijgen. Ik las een leuk artikel van Auke Kok in de NRC van gisteren dat me linken liet leggen in mijn hoofd naar ‘Grip op besluitvorming’ een cursus die ik maak en geef. Zelf heb ik geen verstand van voetbal, dus neem wat teksten uit het artikel, die staan cursief, en link die naar grip op besluitvorming krijgen. De bal in het doel krijgen zeg maar.

Ben je voetbal fan? Heb je meer teksten die hierbij zouden passen? Alvast dank ze me toe te zenden.

Cruijff moest het voetballen opnieuw uitvinden omdat hij de kracht miste om hard te schieten. Na een botsing zou hij als eerste vallen op de straatstenen. Dus maakte hij van voetbal een behendigheidsspel een denksport haast.

RR denkt: Als je kracht mist omdat je niet het besluit dat je wil laten nemen kan doordrukken gewoon omdat je niet hoog genoeg in de organisatie zit, maak dan van het besluitvormingsproces een spel en zie dat ook zo. Zet je ego aan de kant, neem je gelijk willen krijgen serieus, maar doe er niet serieus over. Dan gaat het gelijk krijgen sneller.

Dat hoor je in cafés tijdens voetbalwedstrijden. Kijk nou die trapbeweging, die balaanname. Die timing. Dat slimme positiespel. Dan ruimte creëren. Dan een keer raken.

RR denkt: Een trapbeweging is op het juiste moment een deeltje informatie loslaten. Een balaanname is hoe je een argument tegen of voor je voorstel kan gebruiken. Hoe doe je dat het beste? Eerst rustig het argument opvangen, rondkijken, en dan het argument verder spelen.

Timing, is of essence. Zelf ben ik er bekend om te snel naar de kern te gaan, die is helemaal niet belangrijk leer ik (maar steeds niet). Het is de relatie en dan pas de timing van de bal te plaatsen.

Positiespel. Een overzicht hebben van de spelers en hun drijfveren. Lang dacht ik dat die drijfveren zakelijk waren, want we stonden toch voor hetzelfde doel? Vaak heb ik kunnen constateren daarin dom te zijn, natuurlijk staan we niet voor hetzelfde doel. En als wel, is mijn ambitie de bal in doel te krijgen… en van een ander om mooi op de foto te komen bij de fans die achter het doel staan….

Ruimte creëren. Dat leerde we bij onderhandelen, creëer ruimte door de onderhandelingsaanpak van ‘divergent’ te nemen.

Dan in een keer raken. Het is de optelsom van het voorafgaande. Raken zonder timing, zonder positieoverzicht heeft geen nut. Stom, ik ben verslaafd aan raken, aan actie, aan doen…. maar vaak speel ik dan de bal naar mensen die niet van actie en uitvoeren houden en verspil energie en vergroot mijn ergernis. Dus minder actie dan? Neen, ik sta elke ochtend weer vrolijk op om de hele dag ballen te willen schieten en eigenlijk interesseert het me niet waar ze belanden. Hoe zie jij dat?

Voetballen op z’n Cruijfs kan best, als je maar weet waar je moet staan, hoe je een bal trapt en ontvangt. Als je vooruit durft te lopen om de tegenstander op zijn zwakste plek te raken.

Cruijff: ‘Als jij de bal hebt, kunnen zij niet scoren’.

RR denkt: Deze heb ik veel gezien in het bedrijfsleven, mensen die het gesprek claimen door steeds maar met nieuwe ideeën aan te komen, zodat niemand het gaat hebben over de oude ideeën die nooit verder zijn gekomen dan de kletstafel. Mijn vraag om ‘realiteitszin’ wordt dan veel weggestop met ‘ja, ja, maar denk even mee… zou dit (wonderverhaal) toch ook niet leuk zijn…’.

En de bal rolt sneller dan een mens kan rennen, dus wat is het nut van zo hard mogelijk rennen?

RR denkt: Je besluit al weggeven is het als ‘uit je mond is uit je macht’, dus langer het besluit en reden daarvoor bij je houden en die langzaam rondspelen, lijkt een goede aanpak te zijn. Ik ben er niet zo van dat lang in de week leggen, mensen mee krijgen en zo. Maar tja, daarom wil ik ook altijd de baas spelen… Om dan te weten dat ik met macht een besluit kan doorvoeren, dat daarna een te simpel spelletje vind, en dan het weer leuk te vinden mezelf uit te dagen door niet macht in de zetten, maar de ‘voorwas’ en meer participatief te werken.

Behendigheid en slimheid blijken inderdaad het ‘fysieke’, het ‘reactie voetbal’ te kunnen verslaan. Met het publiek als winnaar.

RR denkt: Mocht ik mijn studenten zo ver krijgen dat ze niet macht inzetten, niet uit de heup schieten als besluitvorm model, maar een spel te kunnen doen met een vergrote set aan tools, hun actie repertoire vergroten, zou ik erg blij zijn deze zomer.

Rudolph Regter

25 maart 2021

P.S. voor modellen van besluitvorming, je repertoire om besluiten te helpen geleiden, zie hier. Ken je er meer, laat me weten!

Een abonnement nemen op de NRC kan ik je aanbevelen, een fijne krant met sterke artikelen. Je komt er regelmatig materiaal in tegen dat je tijdens cursussen en het maken van je portfolio of scriptie kan gebruiken.