Dit boek kwam uit in 1943, in Parijs, in de oorlog. Was een kilo zwaar en naar men zegt soms gekocht voor zijn gewicht. Met 769 bladzijde ook wel iets om even mee bezig te zijn. Met zijn diepgang en ingewikkelde constructie van zinnen ook wel iets om lang mee bezig te zijn. Het wil een beschrijving zijn van het bestaan zo zeggen anderen.
Kocht het boek aan het eind van de zomer van 2023, nadat het al lang op mijn verlanglijstje stond. Op het verlanglijstje stond ook de tijd vinden het te lezen. Het kopen lukte, de tijd vinden daar ben ik nog mee bezig. Daarom in horten en stoten wat verhalen en reflecties over wat ik las. Waarschuwing! Saaie stof. Ik zou het overslaan…
Leestijd: 3 minuten. Denktijd: Vele jaren. Nut: Geen. Of wel als je nu rijk in emotie wil zijn.
Waarom verder lezen? Omdat je wil nadenken of de mogelijkheden die je hebt, nu al onderdeel van je zijn.
Hoofdstuk IV van het eerste hoofdstuk.
Het voor-zich en het zijn van de mogelijkheden
Dit vond ik een fascinerend hoofdstuk. Kern ervan, zoals dat tot mij kwam, was de bespiegeling of ‘de mogelijkheid’ een onderdeel is van ‘zijn’. Dus wat je nu bent, zit daarin de mogelijkheid die je hebt.
Eigenlijk de vraag of de toekomst onderdeel is van je nu. En dat is wat raar wellicht want we delen ons leven in drie delen in vaak: vroeger, nu, toekomst. Neem even de tijd daar wat nader over denken…. denk met me mee en herken je wellicht:
Realiteit is anders. Je kan ook denken dat die indeling aardig is voor het gesprek, maar dat jouw realiteit anders is. Je vroeger is opgeteld wat je nu bent. En wat je gaat worden zit al in je, want dat is de potentie die je hebt met je vaardigheden, kennis etc. zo denk je.
Ik weet alleen van het nu. En je kan ook denken dat die drie delling afwijkt van wat je ervaart, want je ervaart alleen maar nu. Dus wat doen die andere dingen: vroeger en toekomst dan? Alleen maar je gedachte bezighouden….
Ik ben bezig/word geplaagd door toekomst. Er zijn ook mensen die alleen maar met de toekomst bezig zijn. Die zijn bezig met zoals het zo mooi gezegd is te vergeten dat ze vandaag aan het inpakken zijn voor morgen. Maar morgen doe je dat weer. Wanneer leef je dan? En de mogelijkheden die er zijn… zijn die beperkt door wat je vandaag in je koffer kan steken? Dus hangen vast aan vroeger, aan wat je toen had en in je koffie kan steken? Of zijn de mogelijkheden elke (toekomstige) dag weer anders? [ik denk dat je potentie oneindig groter is dan je verleden]
Ik weet alleen van / leef allen in, vroeger. Je denkt alleen of leeft alleen in vroeger. Ik denk dat dit ook mogelijkheden heeft. Want vroeger deed je xyz. Leerde je xyz. En waarom zou dat niet te gebruiken zijn voor je mogelijkheden straks?
Je mogelijkheden zitten in je nu
Een stukje tekst uit het boek:
‘Het betekent dat het mogelijke het zijn bezit als gedacht die niet is verwerkelijkheid’.
Met wat extra tekst hulp: ‘Het betekent dat ‘het mogelijke’, ’het zijn’ bezit als gedacht die niet is verwerkelijkheid’. Lees het even als twee dingen/actoren. De actor ‘het mogelijke’ en de actor ‘het zijn’.
In mijn Jip en Janneke taal: Je ‘zijn’ heeft ‘de mogelijkheid’ als bezit als iets dat in je zit.
Wat je bent, daarin zit je toekomst. En die die toekomst heb je nog niet waargemaakt, nog niet reëel gemaakt. Maar die zit al wel in je. De potentie zit in je. De intentionaliteit zit erin, of breng je erin.
De mogelijkheid is van je nu
Een voorbeeld dat Satre geeft:
Je kijkt naar de hemel en je zegt: ‘Het is mogelijk dat het gaat regenen’.
Die mogelijkheid dient zich aan als iets dat onderdeel is van wat je nu denkt/voelt/bent etc.
Satre schrijft: ‘Maar ze is een concrete eigenschap van al bestaande werkelijkheden’. En zeker, als je naar de lucht kijkt en denkt dat het gaat regenen, dan is dat onderdeel geworden van jouw werkelijkheid dan. Dus onderdeel van je zijn dan. Grappig niet?
Nu is nu. Niet vroeger, niet straks.
Nog een stuk uit het boek: ‘Op zich is wat het is in de absolute volheid van zijn identiteit. Een wolk is niet ‘regen in potentie’, ze is op zich een bepaalde hoeveelheid waterdamp die, bij een gegeven tempratuur en een gegeven luchtdruk, strikt is wat ze is. Het op-zich is in actu’.
Mijn vertaling: mensen zijn zoals ze dan zijn. Niet een verleden, niet een potentie, maar wat ze nu zijn. Zo moet je ze nemen. En ja, ze hebben verleden en toekomst. Maar het is geen excuus nu niet met ze te spreken en ze nu te waarderen voor wat ze nu zijn.
Rudolph Regter
Woensdag 27 september 2023
P.S. deze tekst zal nog vele aanpassingen en toevoegingen krijgen komende maanden. Die ga ik niet publiceren. Maar spreek er graag met je over als je dat leuk vindt. Nodig me uit.
Standaard naschrift: Satre schreef dit boek en had een intentie daarmee die ik onderschrijf: ‘De mens kan zich niet van zijn verantwoordelijkheid ontheffen door een beroep te doen op de omstandigheden waarin hij moet leven. Hij is in wezen zelf vrij en onbepaald en zijn hele lot ligt in zijn eigen handen. Elke keuze is dus een eigen keuze en zorgt ook dat men volledig verantwoordelijk is voor zijn eigen daden, ongeacht de omstandigheden.’
En dat je ‘eigen keuze’ iets is waar ik je mee wil helpen, dat spreek voor de mensen die me kennen voor zich. En daarmaar help je mij ook. Want jou keuze is onze keuze, die van de wereld van mensen.
Rudolph Regter
woensdag 27 september 2023
Rudolphs news 
Leave a comment