‘Gitaargroepen zijn uit de mode’. Die mening kan je hebben. De vraag is even of je je verdiept hebt in wat er in de wereld gebeurd, wat in jouw industrie gaande is en waar je firma goed in is. Is je firma goed in muziekplaten uitbrengen en weet je dat een band populair begint te worden, dan denk je wellicht niet dat gitaargroepen uit de mode raken. En laat het nu de Beatles zijn geweest die Dick Rowe van platenmaatschappij Decca uit de mode vond. Dick liet daarmee vele miljoenen euro’s de deur uit lopen.

Leestijd: 4 minute. Nut: Grip op besluitvorming krijgen.

Besluitvorming is een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering, of van je levensvoering. Wat je besluit kan verstrekkende gevolgen hebben. Daarom is het goed dat je als persoon die besluiten neemt een strategie hebt voor je besluitvorming en daar duidelijk over bent naar je medewerkers. En ook als je stukken voordraagt voor besluitvorming lijkt het me essentieel dat je snap hoe de besluiten worden genomen, of beter nog, je sturing geeft aan de besluitvorming.

Oeps, foutje

‘Vliegende machines die zwaarder zijn dan lucht zijn onmogelijk’. Zo zei de Britse wiskundige en fysicus Lord Kelvin.

‘Ik denk dat er wereldwijd een markt is voor ongeveer vijf computers’. Zo zei Thomas Watson in 1943, toen topman van IBM.

Besluiten is iets lastigs als je het goed wil doen.

Tekort aan informatie, of dubbelzinnige informatie, conflicten in de zienswijze en tegenstrijdige adviezen.

Wat voor verschillen van besluitvorming zijn er?

• 1. Besluiten met gestructureerde modellen.
• 2. Besluiten door intuïtie.
• 3. Groepsbesluitvorming.

1. Gestructureerde modellen

Modellen helpen rationele beslissingen te nemen. Dat is te zeggen, net iets meer rationeel een subjectief element zal er altijd inzitten denk ik. Overigens wil dat verder helemaal niets zeggen of de beslissing de juiste is, dat weet je pas na een tijd. Maar het maakt het besluitvormingsproces transparant en daardoor herhaalbaar en heeft in zich een methode waarbij je de beslissing kan verbeteren door de onderdelen van het proces te verbeteren, er meer kwaliteit in te brengen.

RR: in een wat ambtelijke firma waar ik eens werkte kregen we de lancering van een nieuwe mobiele service maar niet akkoord door de voorzitter van de Raad van Bestuur. En dat bleek later zat puur in zijn emotie kant. Hij kocht de naam voor het product niet zo bleek tijden later. Het product was goed, daar had die helemaal vertrouwen in. Maar niet in de naam waarmee we de markt gingen betreden. Een medewerkster, Debbie, heeft voorstel na voorstel gedaan met prachtige presentaties… maar steeds kwam er geen goedkeuring…

Wat voor modellen zijn er zoal om besluitvorming in een logica te gieten?

ProAct

Problemen; Oogmerken; Alternatieven; Consequenties; Tegenstrijdigheden.

Scripto

• Speuren naar signalen van gevaren en kansen.
• Opsporen van de causale verbanden.
• Evalueren van de risico’s.
• Vertrouwen op intuitie en emoties.
• De situatie vanuit verschillende perspectieven bekijken.
• Rekening houden met het tijdskader.
• Oplossen van het probleem.

Gebruik van de Consequentietabel.

Dit is de manier waarop Benjamin Franklin, de voormalig president en founding father, van de Verenigde Staten, besluiten nam. Hij noemde dat systeem die van ‘morele algebra;. Zoek eens op.

>> hier nog meer zetten.

Toch kan het intuïtief besluiten geven goed uitpakken. Denk maar aan de self-made vrouwen en mannen die hun gevoel volgen en daarmee succesvolle bedrijven opzetten. Soms denk ik wel dat het naast het buikgevoel ‘ik weet wel wat de markt wil’ ook zo is dat deze mensen met veel meer passie dan andere mensen doelen nastreven en daarmee succesvol worden.

Die intuïtie moet wel wat geholpen worden soms. Het bekende experiment dat bij keuze uit 24 potjes mensen minder kopen dan bij 6 potjes is bekend. Mensen houden niet van keuzestress en ook de intuïtie raakt er van in de war.

3. Groepsbesluitvorming

Hier is de methode van de hoeden van Bono bekend. Zou mij een goede methode lijken voor studenten strategisch management om eens uit te proberen op hun kantoor. Makkelijk uit te leggen en te doen met ook een kleine groep mensen. En hoeft niet veel tijd te kosten en is leuk om uit te voeren. TIP: Vraag mijn werkboek op bij me en gebruik het in je firma.

Bekend zijn met de gevaren die hierin zitten helpt. Hier is een mooi spel van te maken.

Note to self: eens doen met studenten.

Wat voor rollen of reacties van mensen krijg je mee te maken in groepsbesluiten?

• Cover Your Ass-regel; heeft geen uitleg nodig denk ik.
• Folow the Party Line: mensen stellen eerst vast bij welke partij ze willen zijn en sluiten zich daarbij aan.
• Exercise One-Upmanschip: hier sluit je aan bij je groep en sluit de rangen om de macht aan de eigen partij te houden. (die zie je ano 2020 veel in Amerikaanse politiek, eigen mening is niet nodig)
• Rig Meeting to Suppress the Oppositon: het manipuleren van informatie en agenda om zo je gelijk te krijgen.

Er zijn ook veel persoonlijke drijfveren zichtbaar bij groepsdenken.

• What’s in it for me?
• Altijd tegen de tegenstander zijn.
• Actiegericht, doen wat riskant is gewoon omdat dat leuk en uitdagend is.
• Snel een makkelijk besluit nemen om niet meer moeite te hoeven doen.
• Verdediging omdat je weet dat je niet kan winnen. Kop in zand steken.

Takeaway.

Besluitvormers zou ik denken doen er goed aan met modellen te werken. Zie ook de insteek die de rechterhand van Warren Buffet heeft > insert link.

En zorg voor een evenwicht in je organisatie van voor en tegenstanders en maak een cultuur die toestaat om kritisch te zijn en op een constructieve manier met conflicten om te gaan. Terwijl er ook consensus gemaakt kan worden en dat dan ook met zijn alle te implementeren.

Jack Welch met zijn uitnodiging aan militaire om eens brutaal hem hun visie te geven schijnt hier een voorbeeld van te zijn en ook Peter Bakker van de TNT Post. Dit nog eens verder uitdiepen.

Rudolph

december2020

#besluitvorming #strategischmanagement 

Nut van dit artikel voor mijn studenten: 

Me kunnen uitleggen hoe besluitvorming werkt bij jouw organisatie is belangrijk voor me. Als je dat niet weet ben je als kip zonder kop bezig. Want het enige waar je mee bezig bent is dingen veranderen, en dat heeft altijd besluiten, hoe klein ook, nodig. Wat leg je me dan uit? Welke modellen van besluitvorming je kent (zie boven en vul zelf nog aan) en dan een analyse over hoe je denk dat dit bij jouw manager en hoger gaat.

Meer lezen over besluitvorminge?

Lees de blog BOB ‘Beter ‘besluiten met voorwas’.

>> verwijzen naar BOB blog

Ook kijken naar ‘Een hazewind op gympen’ van Goos Geursen heeft een lange lijst van manieren om een idee te krijgen.