…flauwe kop, maar ik bedoel dat je met iets weggeven veel geld kan verdienen. Maar het nog zoeken is naar een goed verdienmodel.

Gratis verzending, ook Zalando stopt er mee las ik vandaag in de krant. Het is niet meer betaalbaar. Pas als de bestelling meer is dan 24,90 euro is het verzenden gratis. Bol.com maakte al een start met hun Select-forumule. Als onderdeel van Ahold, ook een mooie lock-in strategie. Webwinkels zijn aan het zoeken naar een rendabel marktmodel. Daarmee een einde aan het ‘gratis’ tijdperk?

In het geheel niet, dat gratis als verkoopmethode was overigens al heel oud. Ik haalde er een boek bij van 10 jaar geleden, ‘Free’ van Chris Anderzon, geschreven in 2009. Die al in zijn inleiding schreef over de enorme stijging van de verkoop van DVD’s van Monthy Python door iets gratis te maken. Je moet al zo oud zijn om mee te zijn met het ‘Gratis’ als concept. Wat deden ze? Er werd op Youtube veel gratis gekeken naar gestolen Monthy Python afleveringen. En toen werd Google daar nog niet op aangekeken… Het team ging toen maar een campagne beginnen om nog meer publiciteit er om heen te krijgen, en maakte een start met te zeggen dat ze boos waren dat hun werk werd gestolen, maar ze uit aardigheid dan maar een eigen kanaal gestart waren. Sinds dat moment steeg de verkoop van hun DVD’s naar de 2^eplaats op de ranglijst van Movies & TV bestellers van Amazon, met een verkoopstijging van 23.000%

Gratis in deze eeuw

Mensen verdienen een hoop geld zonder andere iets te laten betalen. Een prachtig lesonderwerp voor de komende maanden. Gratis in de 20^eeeuw is niet hetzelfde als gratis in de 21^eeeuw. Wat in de 20^eeeuw nog fysiek materiaal was, is dat in de 21^eeeuw digitaal. De digitale transformatie. Zoals men zegt, in iedere industriële revolutie worden de kosten van een cruciale productiefactor drastische verlaagd. Na de industriële revolutie werd fysieke inspanning bijna gratis vergeleken met de spierkracht van mensen of dieren. Ineens had je fabrieken die 24 uur per dag open konden zijn. Hoe gaat dat met Robots zijn, en Artificial Intelligency? 

Een paar onderwerpen voor een lessen serie: het ontstaan van gratis met het merk Jell-O. En natuurlijk Gillette met zijn quasi gratis mesjes. Wist niet dat het echt meneer King Gillette was die het uitvond, die overigens ook de schrijver was van een boek ‘de Human Drift’ waarin hij een wereld beschrijft waarin alle bedrijfsactiviteiten werden gedaan door slechts een firma. Die dan wel in handen was van het publiek….. Hij verkocht in 1903, zijn eerste jaar 51 apparaten en 168 mesjes. Zoek eens op hoe dat nu is…. En het gratis van Fortnite en het grote rendement daar. En zo is er nog een berg voorbeelden te vinden, en business modellen die eronder liggen die het bestuderen waard zijn.

En geld inwisselen voor likes?

Er zijn ook quasi-valuta’s zoals weergaven en Facebook-achtigen likes, een enorme industrie. Maar ik vraag af of die industrieen op de langere termijn het geld gaan maken en wat we daar ethisch van vinden. De aandachtseconomie, en betalen met je aandacht en het dan gratis krijgen… tja, daar moet ik nog eens verder over nadenken en met mijn studenten bespreken, ben benieuwd welke voorbeelden daar van te vinden zijn die door de jaren heen daadwerkelijk winstgevend zijn.

TV gratis

In dat verband blijft het aardig te zien dat TV, mijn vroegere werk, nog steeds veel advertentie budgetten aantrekt, ondanks al het geld dat naar ‘like fabrieken’ gaat. En ja, zie mijn neefjes veel Youtube kijken, gratis, maar dat is nog niet de bulk van het kijkerspubliek. En hoe weinig mensen verdienen aan hun producties op Youtube, dat weet ook iedereen.

Diezelfde Youtube overigens probeert zich nu als ‘personal primetime’ te positioneren. En als gratis. Tijdens NewFronts showcase presentatie onlangs, zei de CEO Susan Wojcicki dat ze ‘persoonlijke media kan en zal leveren zoals nooit tevoren. Ook een appel op adverteerders, met als voorbeeld bijvoorbeeld de CMO van Johnson & Johnson, Alison Lewis die zei dat ‘YouTube is de enige partner waar je niet alleen leert wie je consumenten zijn, maar ook wat ze willen’. Voorbeeld werd gegeven van Netrogen, die door trends in YoutTube dat consumenten interesse hadden in iets met citroen en toen hebben ze een personal care product gemaakt met lemon infused Clean & Clear. Ook start YouTube met originals met daarbuiten advertenties.

Gratis. Op te tekenen was dat YouTube chief business officer, Robert Kyncl zei: ‘Ieder ander medium probeert content achter een paywall te zetten, wij gaan de andere kant op en maken onze original gratis’. Het gaat wat worden in het land van Gratis.

Conclusie

Mooi onderwerp dat weer actueel is, kom mijn lessen volgen in het nieuwe studiejaar, gaan we eens dieper op dit onderwerp in. En dit boek is al oud, dus niet meer lenen of kopen. Los daarvan was het niet een heel denderend boek zie ik in mijn oude aantekeningen in het boek staan. Wel is de conclusie dat dit een leuk workshop onderwerp is voor het komende studiejaar.

Rudolph Regter