Studiejaar 2021-2022

De lessen Strategisch Management (StratMan) zullen in het studiejaar 2021-2022 op de woensdag vallen. De eerste les van de klas van Rudolph Regter is op woensdag de 8e september 2021. En dan steeds de middag en avond.

Het programma over welke les wanneer een welk hoofdstuk van het boek behandelen we dan zit hieronder. Dit is de versie van 30 augustus 2021 en het meest recente en voor de klas van Rudolph.

Toelichting bij de planning

We volgen het boek ‘het Groot Strategie boek’.

Les 1 + 2. woensdag 8 september.

Introductie en behandelen van Deel 2. Hoofdstuk 1. Zoeklicht.

Les 3. Woensdag 15 september.

Deel 2. Hoofdstuk 2. Outside-in scenario’s. We kijken naar de theorie. We maken tijdens de les een eerste klad van hoe een externe analyse eruit kan zien. In de avond werken studenten die uit tot een versie specifiek voor hun opdracht en het doel is deze uitwerking tot 40% goed te krijgen. Het eindproduct moet een template zijn, een framework waar binnen je de externe analyse gaat doen. Dus je weet nu welke vragen je moet onderzoeken. Dit werk kan het beste gedaan worden in een leergroep zou mijn suggesties zijn.

Dan is het huiswerk dit verder uit te werken voor de volgende les.

Les 4. woensdag 22 september.

Deel 2. Hoofdstuk 2. Outside-in scenario’s. Deze les herhalen we kort de theorie en zoomen we in op twee of drie producties van studenten. Op die manier kan je ‘afkijken’ hoe een ander het gedaan heeft en daarvan dingen overnemen, of jouw stuk aanvullen. Deze les lijkt me goed online te volgen.

Les 5. woensdag 29 september.

Deel 2. Hoofdstuk 3. Inside-out. Deze les kijken we naar de interne analyse en hoe je die kan aanpakken. Opnieuw maken we tijdens de les een klad versie. Dan in de avond werk je die uit tot een concept versie die je nog niet kan invullen, maar wel je wel al een template kan maken van hoe de eindplaat eruit kan zien. Daarna gaat het een invuloefening worden en bekijk je hoe je aan de informatie gaat komen.

Les 5. Woensdag 6 oktober.

Herhaling van hoofdstuk 3, en kijken naar hoe je de interne analyse kan uitvoeren. Mogelijk ook voorbeelden van hoe andere (oud) studenten dat deden.

Les 6. Woensdag 13 oktober.

Deel 2. Hoofdstuk 4. Opties. We handendelen de theorie, de teksten uit het boek.

Hierna is het vakantie van 16 tot 23 oktober. We nemen dan even een check op de voortgang. Studenten en Rudolph kijken dan even hoe we verder gaan. Zoals de planning aangeeft, of moet er nog iets herhaald worden, sneller gedaan of langzamer. Dan daarna zal ik de uitleg van de planning hieronder verder beschrijven.

Strategisch management studiejaar 2021-2022 – Start tekst voor studenten

Inleiding

In september 2021 maken we weer een start met Strategisch Management, een cursus, of zo je wil een module, die zal lopen tot december 2021. Dan portfolio inleveren in januari en assessments doen eind januari.

Hieronder een terugblik op de vorige keer dat deze cursus gedaan werd. Wat punten van de valkuilen toen, waar (als je dit leest) jij dan niet meer in hoeft te vallen… Dus lees even door!

Hoe kunnen studenten nog succesvoller zijn in strategisch management?

Evaluatie van de cursus 2020-2021 en resultaten van studenten.

Als ik het filmpje afdraai van de vorige cursus dat vallen me een paar dingen in die ik hieronder benoem om zo studenten in de volgende jaren te helpen trefzekerder te worden. Iets wat ik veel nastreef, want hoe trefzekerder we zijn, hoe meer tijd we overhouden voor weer andere leuke dingen.

Waarom zakken zoveel studenten op dit vak?

Hypothese 1. Afstand nemen is moeilijk. Studenten hebben moeite met afstand nemen van operationele en tactische zaken. Studenten zijn gewend te doen, dingen aan te pakken waar ze werken. Nu is meer blabla praat nodig.

Hypothese 2. Zit buiten regulier werk of denken. Wat je doet bij strategisch management is niet iets waar mensen normaal gesproken mee bezig zijn voor hun 40e. Voor veel studenten is het een ‘ver van mijn bed show’, iets voor de directie.

Hypothese 3. Moeite met verschil strategisch, tactisch of operationeel? Veel studenten zijn met operationele dingen bezig, zoals hoe verkoop ik mijn product, of hoe richt ik een proces in, hoe doe ik de boekhouding. Om dan een stap te maken naar vragen die meer te maken hebben met het bestaansrecht van de firma is een grote stap. Waarom verkopen we juist dit product? Waarom is dit proces nodig? Waarom moeten we boekhouden?

Welke praktische bevindingen zie ik nog meer?

Finding 1. Laat gestart met finaliseren van de onderzoeksvraag.

Timing. Als je Plan van Aanpak te laat rond is, met als kern je onderzoekvraag, advies richting en planning, dan raak je achterop. Als de cursus begint zal week 1 meer administratie dingen zijn, week 2 klas dynamiek en eerst contact met het onderwerp, maar in week 3 moet wel een duidelijk beeld ontstaan van wat het vak is en hoe je het kan toepassen op je firma.

Begeleiding. De vorige keer hebben we het begeleiden van de student tot een Plan van Aanpak laten doen door twee docenten. Deze hadden als opdracht studenten tot een PvA te laten komen. De docenten toegewezen aan een klas stonden daarnaast.

>Advies voor studenten en docenten: werk met je eigen klas aan het tot stand komen van een Plan van Aanpak en heb die ten laatste ongeveer in week 4 van de lesweken.

Finding 2. SWOT als matching tussen intern en extern, mag ook anders.

De basis van het vak is scope, interne en externe analyse, dan die twee tegen mekaar aanhouden (dat noemen we soms de SWOT) en dan scenarios en advies. Daarin word de SWOT vaak of niet diep genoeg uitgewerkt of juist teveel. Een gezaghebbende schrijver rond strategisch management Robert Grant, vindt de SWOT ook te veel het denken in hokjes zet. Zijn voorstel is het vrijer te laten.

Zelf denk ik dat dit klopt, maar denk ik ook dat studenten het keurslijf van de SWOT nodig hebben, het is namelijk een handige invuloefening. En je kan er veel voorbeelden van vinden.

>Advies voor studenten: als je in mijn klas zit kan je in de plaats van een SWOT ook aan storytelling gaan doen. Je vertelt dan in iets van 4 tot 7 pagina’s waar je firma de komende tien jaar naartoe zou kunnen evolueren. Dit heeft dan meer weg van een science-fiction verhaal dan iets anders.  

Finding 3. Te weinig of teveel lessen?

Het vorige studiejaar werden er 3 lessen gegeven die kennisinhoudelijk waren, de rest van de weken was het aan de student. Het studiejaar 2020-2021 was de 2e keer dat deze cursus werd aangeboden, ook de 1e keer was de opbouw zo. Bij een andere studierichting (AD richting) is dit hetzelfde. Een paar kennis lessen en dan ongeveer een drietal tussen momenten waar de student een tussenproduct moet opleveren aan de docent die daar dan feedback op geeft.

Quote: nieuwe kennis bouwt voort op reeds bestaande kennis.

RR’s opinie: ik hou van kennis gestuurd onderwijs. Ik denk dat je net zoals je een gebouw maakt, eerst een fundering moet hebben en dan steeds kan doorbouwen met blokjes. Ik kan als docent en expert samen met studenten de fundering leggen en de blokjes laten zien, voorbeelden van hoe andere een huis bouwen, jij als student kan zelf besluiten hoe je het doet. Wil je een hotel bouwen, een strandhut, een wolkenkrabber, allemaal prima. De bouwstenen, die creëer je met de docent, hoe je die verder stapelt dat moet je zelf doen.

Quote: Kennis moet een persoon zelf maken.

>Advies voor studenten: werk actief in de eerste weken aan het leggen van de fundering en een visie, een beeld van waar de cursus Strategisch management over gaat en hoe het eind product, je portfolio, eruit moet zien. Als je in week 4 een scherp eindbeeld hebt, gaan de weken erna een stuk makkelijker worden. Alle vaagheid van het vak, krijgen dan betere hokjes waar je informatie in kan steken.

Nieuw in 2021-2022

Concreet

Opbouw van de weken zoals ik die juni 2021 in gedacht hebt voor komend studiejaar.

Opbouw inhoud lessen

• Eerst een basis van vertrouwen leggen tussen de studenten en mij.
• Dan een basis leggen van overleg tussen studenten. Voor wie wil leergroepen maken, die bewezen succesvol zijn in support geven aan studentsucces.
• De ruwe opbouw van het eindproduct uitleggen. Zorgen dat studenten een beeld kunnen vormen van hoe het eind portfolio eruitziet.
• Een duidelijk route aan studenten gegeven waarlangs ze kunnen werken en plannen in de eerst drie lessen.
• Dan toewerken naar een Plan van Aanpak en die finaliseren ergens in week 4.
• Dan een serie facultatieve lessen geven over onderwerpen die over strategisch management gaan. Zoals leiderschap, vijf krachten, financiële kant, scenario denken, kritische denken, storyboarding, etc. Studenten zijn altijd vrij om te kiezen lessen wel of niet te volgen, echter niet aanwezig zijn bij de start lessen zal ik vervelend vinden, niet aanwezig zijn bij de facultatieve lessen stoort me minder. Dat is meer voor studenten die op zeker willen spelen.
• Enige weken voor de deadline studenten de kans geven een stuk in te leveren waar ik een scan over zal houden. Ik verwacht dan een stuk te zien dat voor 90% af is.

Opbouw lesdagen

13:00 – 14:00 Inlezen. student leest zich in in lesmateriaal die dag.

14:00 – 17:00 Kennis les. Met tussentijdse assignments.

17:00 – 18:00 Pauze.

18:00 – 21:00 Leerwerkgroepen, overleg, consults.

• Deel Inlezen: Elke dag zal een thema hebben, een onderdeel van hoe je strategisch management aanpakt. Daarvoor zal er leeswerk of filmpjes zijn om je vertrouwd te maken met het onderwerp, al een eerste laag van kennis of nieuwsgierigheid te leggen. Door zo te werken, valt daarna de kennis beter in je hoofd. Als thema’s moet je denken aan Inleiding; Visie op eindproduct; Externe analyse; Interne analyse; Confrontatie; scenario’s; kosten/baten; etcetc.
• Deel Kennis les: Korte blokken van inhoudelijk kennis. Voorbeelden. Dan maakt student zelf een concept versie. We bespreken een of twee in de klas. Dan weer een blok met inhoudelijke kennis, etcetc.
• Deel Pauze: Even zuurstof in je hoofd krijgen en eten in je buik.
• Deel Leerwerkgroepen, overleg, consult’s: Deze tijd werk je alleen of in een groep studenten. Je kan informeel overleggen met mij, andere studenten of andere docenten. Of een je boekt jezelf in mijn agenda voor een consultatie gesprek.

Wanneer

Data: zie daarvoor het schema op Brightspace of de aparte uitnodigingen die ik je zenden zal en die in je outlook agenda dan belanden.

De lesdag is woensdag.

Ruwe jaar indeling

September – Opstart en scherp krijgen wat er van je gevraagd wordt. Inzetten op een ritme van studeren. Opstart van de studiegroep (doelstelling, rolverdeling, communicatie).

Oktober – Concept eindproduct hebben in potlood schetsen, onderzoek op poten gezet. Ingelezen in het materiaal en alle methodes die in gebruikt zijn bij strategisch management.

November – Onderzoek uitgevoerd, eerst conclusies een aanbevelingen gemaakt.

December – Finaliseren van dit alles.

Januari – Assessments.

…de actieve en slimme studenten wil een rustige kerstvakantie, dus probeert voor de kerst vakantie op 95% van zijn eindproduct te zitten.

Rudolph Regter

Versie 15 juni 2021

Hieronder oud materiaal. Niet lezen als je snel verward raakt. Wel lezen als je de evolutie van de cursus wil zien.

Evaluatie en oud materiaal van studiejaar 2020-2021

Hieronder de indeling van de eerste 6 weken. De eerste les rond Thema 1 start op dinsdag 8 september 2020.

bron: storyboard versie 16 juni 2020

Daarna loopt het programma door met een combinatie van feedback momenten, eigen werktijd en soms korte lessen. Dat programma stellen docenten dinsdag de 8e in ochtend af, ik zal daar voor mijn klas mijn aanvullingen bij maken en dat programma hieronder plaatsen.

Na de herfst progamma die Rudolph zal geven aan zijn klas en eventueel andere geinteresseerde.

Dinsdag 27 oktober 2020 – 14:00 – 15:30 uur item – Strategie Safari

RR zend uitnodiging.Lesdoel: In grote stappen door het boek ‘Strategie Safari’ En even pas op de plaats. Herijken van het eind doel.

dinsdag 3 november 2020 – 14:00 -15:30 uur. item – Strategic thinking – RR

Management denker in picture: Peter Drucker.Boeken: o.a. Concept of the Corporation, The Practice of Management uit 1954. Drucker maakte management tot een echt vak.Management denker in picture: Charles Handy.Over begrijpen hoe organisaties werken en met welk doel. En de waarde van de verschillende structuren.

ook: Strategy and future thinking – RR

Lesdoel: hoe denken de professionals nu over strategie maken?19:00 – 21:00: RR is niet beschikbaar, moet lessen Consultancy skills geven op school.

dinsdag 10 november 2020 – 14:00 -15:30 uur. item – Leadership – RR

Lesdoel: welke invloed heeft de leiding op de strategie. Het maken er van en de uitvoering.Management denker in picture: Jim Collins.Boek: o.a. How the mighty fall en Build for the future. Beide boeken gaan over leiders en waarom sommige bedrijven succesvol blijven onder meerdere leiders,

dinsdag 17 november 2020 – 14:00 -15:30 uur.item – Financiering – HdN

Lesdoel: welke invloed hebben financiele markten. Hoe kijken Venture capital firma’s nu tegen strategie aan?Management denker in picture: Warren Buffet. Investeert in bedrijven die steady zijn.

dinsdag 24 november 2020 – 14:00 -15:30 uur.item – Innovatie – RR

Lesdoel: op welke manieren kan innovatie denken de strategie aanvullen of veranderen.Management denker in picture: Michael Gerber. De goeroe van de kleine onderneming.Idee: kleine ondernemingen niet gestart door ondernemers, maar door specialisten die overvallen zijn door ondernemers koorts.Management denker in picture: Prof. Marion debruycker.Malcom Gladwell. Over de potentiële epidemische werking van kleinschalige sociale activiteit. Boeken: Blink, Intuïtie, Uitblinkers

dinsdag 1 december 2020 – 14:00 -15:30 uur. item – Digitale transformatie

Lesdoel: bepalen in welke fase de firma zit van digital maturity.

dinsdag 8 december 2020 – 14:00 -15:30 uur. item – Besluitvorming – RR

Lesdoel: bepaald, nog even uit te werken door RR.

dinsdag 15 december 2020 – 14:00 – 15:30 uuritem – Samenvoegen

Dan is het zaak dit allen bijeen te knopen. Wacht daar niet mee tot dit moment. Vanaf de SWOT kan je al een stuk maken. De verschillende items kan je ook als los hoofdstuk toevoegen. Dit gaat niet echt een les zijn. Wel zal ik het leuk vinden iedereen te zien in een plenaire Teams sessie.  Planning van de les is deze te houden op 15 december. Maar weet niet zeker. Ik hoop niet nodig omdat iedereen al zijn werkstuk voor 95% af heeft.

Evaluatie en oud materiaal van het studiejaar 2019-2020

Het vak strategisch management werd in 2019 voor het eerst gegeven aan de Hogeschool Rotterdam. Hieronder een evaluatie vanuit mijn optiek en daarna wat tips voor studenten in het studiejaar dat in september 2020 zal beginnen.

Wat is er aankomend jaar anders dan vorig jaar?

Geen externe opdrachtgever. Vorig jaar deden we het vak met theorie, een werkstuk rond de eigen firma, vaardigheden trainingen en een project met een externe opdrachtgever. Dat laatste, die externe opdrachtgever gaan we niet doen in het volgend studiejaar. Voor een groot deel omdat de opdrachtgever niet altijd beschikbaar was en studenten liever alle focus hadden op hun eigen firma.

Meer focus op strategie vormen/theorie. Het boek strategie safari werd vorige jaar maar weinig behandeld, dat zullen we dit jaar meer doen. Dus mijn verwachting is dat je de verschillen tussen de grote stromingen kan vertellen, weet waar jouw firma in zit nu en waar ze zouden moeten zitten willen ze kunnen overleven. Maar zie daarvoor verder mijn suggestie voor de storyline van je werkstuk.

Mogelijk meer persoonlijke feedback. Vorig jaar was alles offline en veel feedback tussen de lessen door. Dat is moeilijker met online…. De aandacht in een les is 20 minuten, naar een beeldscherm…. Iets van 7 minuten? Dus als docenten gaan we zeer waarschijnlijk kort, telegram stijl achtig kennis overbrengen en dan veel tijd steken in persoonlijke consults. Zo kan je dan mijn kennis als voormalig directeur van een consultancy firma gebruiken om goed werk op te leveren voor school en je werkgever.

Waar zit de uitdaging voor jou als student?

Vorige periode haalde ongeveer een derde van de studenten niet een ‘competent’ in de eerste keer. Dit zat met name in het niet ‘abstract’ genoeg zijn, niet strategische genoeg, maar teveel ‘doenerig’, operationeel of tactische. Het is ook erg moeilijk goed af te stemmen met een docent en de firma waar de niveau verschillen liggen. Aan de andere kant, er is op het internet hier voldoende uitleg voor te vinden. Zeker in de Engelse taal. Hier alvast een voorzet in mijn woorden:

Strategisch: langere termijn, de goede dingen doen, je bent aan het denken, het gaat over beleid, richting geven, leiderschap en de basis vraag is ‘wat is het juiste om te doen’. Het is gericht op doeltreffend zijn en je focus is macro niveau, voorbij de horizon. Waar is de stip aan de horizon?

Tactisch: middellange termijn, dingen goed doe, je bent het aan het regelen, het gaat over managen, de basis vraag is ‘hoe moeten we het doen’. Het is gericht op doelmatig zijn en je focus is Meso niveau, tot aan de horizon.

Operationeel: korte termijn, dingen doen, je bent het aan het doen, je bent aan het uitvoeren, de basisvraag is ‘wie doet wat, wanneer en wat is hiervoor nodig’. Het is gericht op doelmatigheid en Micro niveau, het hier en nu en je eigen stuk werk.

In Jip en Janneke taal:

Strategisch: je bent de baas van de snackzaak aan de hogeschool op Kralingsezoom. Je dacht in 2018 al strategisch en keek voorbij de horizon. Je wist dat studenten gezonder gingen eten. Je wist niet dat corona kwam, maar zag in je analyse wel dat meer mobiel was. Dus je ging je zoons vragen op een andere plek ook een ‘kapsalon’ te maken met daarbij ook een gezonde variant (kan dan??) en die op brommers rond te brengen. Dus in corona tijden had je plan B al op orde en bleef je winst maken.

Tacktisch: Je dacht na over hoe je meer klanten kon bedienen en wat meer cross- en upsell doen. Je kocht een extra frietuurpan voor de capaciteit.

Operationeel: je dacht niet echt ver na, je was bezig met hoe het vlees en de kapsalon in een kleiner bakje kon komen zonder dat de haarkam eruit zou steken. En maakt briefjes waar mensen hun bestelling op konden schrijven.

Ik hoor je al zeggen:

‘Mijn baas houdt niet van blabla’

Het hoeft ook helemaal geen blabla te zijn. Je stukken voor school zullen altijd wat anders zijn dan men in het bedrijfsleven gebruikt. Wie leest er daar nog Word documenten….?? Wel heb ik als docent nodig dat ik kan vaststellen dat je iets beheerd, dat ik observeerbaar kennis, vaardigheid en gedrag kan vaststellen. En helaas dat kan het beste met Word documenten. Maar ook via een Video, maak die zou ik gaaf vinden!

‘Ik doe veel te praktische werk’.

Ja, nou en? Je zit op school niet om je werk over te doen, maar om toekomstig werk te willen en kunnen gaan doen.

‘Mijn firma is in handen van een doener, die niet nadenkt’.

Fijn, dan kan je jouw toegevoegde waarde laten zien. Want dinosaurussen dachten ook niet na.

‘Dit is veel te moeilijk voor me, ik kan het niet’.

Maak een strandwandeling, drink of rook wat en begin slap te kletsen. Neem dat op, haal de kern eruit, zet het op papier en je bent er!

‘Ik ben maar een simpele xyz’.

Exact, daar zit het in. Dat je denkt dat je simpel bent en dat je voor strategie je niet simpel moet zijn. Onzin. Ook simpele mensen roken sigaren mocht je denken dat dit bij strategie nadenken nodig is. Iedereen kan het. Het de straatwijsheid net wat anders verwoord.

Wat eerste adviezen

Begin met eind in gedachte en op papier.

Als je niet weet wat op te leveren, volg mijn suggestie voor de storyline van je uitgebreide eindpresentatie. Consultants beginnen vaak een opdracht met met potlood uitschrijven van de eindslides. Daar maken ze dan een verkorte versie van voor de opdrachtgever. En een langere versie in Word voor het personeel. Die aanpak beveel ik erg aan. Je mag er vanaf wijken, op eigen risico. …..maar dat is altijd.

Een voorbeeld van de storyline kan je hier vinden.

Bekijk het schilderij, je firma, van afstand.

Analyseer goed de omgeving en onderbouw dat met bronnen die te halen zijn bijvoorbeeld in de mediatheek en als je daar zoekt naar bronnen als Marketline etc. Verzamel cijfers en inzichten, white papers die je kan vinden bij consultancy firma’s en lees die. Zet die dan bijeen tot een cluster van conclusies. Wil je dat super professioneel doen, lees dan mijn artikel over literatuur studie. (het zo grondig het aanpakken is alleen nodig als je expert wil worden).

Zet dat alles bijeen, haal de kernpunten voor jouw firma eruit, ‘waarom is jouw firma onderhevig aan deze externe krachten en wat kunnen ze er mee doen’.

Analyseer de firma, waar zijn ze sterk in, waarin zijn ze beter dan de concurrenten etc. Een sterke analyse van de competenties van de firma dus (mensen, processen, ict en geld) en een SWOT analyse hoort hier bij.

Bekijk hoe andere firma’s in jouw industrie zich hebben ontwikkeld. Lees minimaal drie voorbeelden van casestudies van andere bedrijven die een strategische ontwikkeling hebben doorgemaakt. Waarom ging Nokia van wc papier maken naar telefoons? Waarom koos Pepsi om naast drank ook restaurants te starten en zag daar later weer vanaf? Leun achterover, denk na, schrijf wat gekke ideeën op. Doe brownpaper sessie op afstand, lees mijn blog daarover.

Pak dat alles tezamen en maak je suggestie voor waar de firma heen moet gaan op de langere termijn. Maak er in powerpoint ‘praatplanten’ van die in twee of drie slides jouw verhaal vertellen. Praat er over aan anderen, bespreek het met collega studenten, pas aan.

Hoe praktische in de lesweken?

Theorie en interactie tussen studenten en gesprekken met docent.

Hierboven zijn slechts de kernpunten die in me opkomen en kunnen de lessen niet vervangen. Ook zal er veel individuele consultancy moeten zijn tussen studenten onderling, mekaar helpen te snappen hoe het bij andere firma’s gaat en zo. In overleg met mijn collega docenten zal ik zien hoe we de beschikbare tijd kunnen indelen. Naar mijn smaak is in deze Corona tijden, het online lesgeven iets waar je van studenten van mag verwachten dat ze ook veel zelf kunnen opzoeken en luisteren, er zijn genoeg Youtube filmpjes die net zoals ik dat kan, uitleggen wat de theorie is, daar heb je niet per se mij voor nodig. Wel is mijn toegevoegde waarde meedenken en jouw als studenten helpen dat strategische niveau te bereiken. Jaren heb ik niet anders gedaan in mijn werk om strategische lijnen uit te zetten, firma’s te starten of nieuwe product/markt combinaties te ontwikkelen, dus doe dat met plezier ook in gesprek met jou.

Kijk op Brightspace, daar de officiele communicatie. Mocht daar niets staan, dan hier mijn gedachten/richtlijnen.