Inleiding

Besluitvorming is een breed begrip zowel in de breedte als diepte. Breed want in verschillende industrieën anders. Een besluit op de veemarkt komt anders tot stand dan bij een bank. Diepte van tactisch tot strategisch op C-level.

Vanaf mijn begin twintigste geef ik leiding aan firma’s en besluiten nemen deed ik dus veel. Dat zegt niets over of ze goed waren. Als gemeenteraardslid, mede oprichter van grote belangenorganisatie snap ik iets van besluitvorming bij de overheid en public interest groups. En in mijn priveleven neem ik snel, steeds besluiten die ik snel weer vergeet dat ik ze nam…. Dus alle reden eens een serie boeken te lezen om wat meer fundering te vinden.

*****

5 sterren = Sterk aanbevolen als basiskennis rond besluitvorming.

Goed boek voor bij item onderhandelen.

Wetenschappelijk onderbouwd. Korte hoofdstukken.

Boek – Onderhandelen op mensenmaat. *****

Door Prof. David De Cremer.

Wat is het? Een goed ietwat saai boek, met veel onderbouwde argumenten.

Zie hiervoor een artikel elders. Een link zit hier (gaat nog komen als blog bericht)

Aan te bevelen te kopen.

Wat gaat RR er mee doen? Tijdens het item onderhandelen naar delen verwijzen en voorbeelden die algemeen bekend zijn overnemen.

Boek – Helder denken. *****

Van Kees Kraaijeveld en Suzanne Weusten

Wat is het? Dit boek beschrijf hoe handig het is een ‘argumenten ladder’ te gebruiken. Deze tool gebruik ik bij de opleiding Strategisch Management en past ook goed bij het thema Besluitvorming.

Plezierig boek, met uitleg van een methode van argumenten opbouw die naar ik denk in veel situaties is in te zetten. Erg aanbevolen te kopen.

Wat gaat RR er mee doen? Voorbeeld van de methode legde ik al uit bij de cursus Strategisch Management en bij Consultancy skills. Bij besluitvorming is het gebruik van de argumenten ladder goed als voorbereiding onder andere bij het sturen van de besluitvorming en bij onderhandelingen.

****

4 sterren = Als tijd en geld, boek kopen.

Boek – Verbaal judo, nooit meer met je mond vol tanden. ****

Door Hennie de Kler

Wat is het? Argument voor 4 sterren: Fijn leesbaar praktisch boek die je de basis principes van gesprekstechniek leert, de basis denk ik van besluitvorming rond krijgen.

Wat gaat RR er mee doen? Als er tijd is, wat elementen als aanvulling zien op mijn gesprekvaardigheden oefeningen uit de boeken van Rank Xerox, de koning in verbale judo.

Boek – Culture map

Wat is het? ‘The Culture Map’ van Erin Meyer beschrijft hoe je cultuur verschillen kan analyseren, op een schaal zetten en zo begrijpen hoe je een brug kan leggen tussen jouw manier van gelijk krijgen en die van anderen.

Het boek schrijft daarover: ‘Nederlanders komen direct ter zake, Amerikanen zeggen altijd drie vriendelijke dingen voordat ze met iets negatiefs komen en Chinezen zullen nooit openlijk kritiek geven. Latijns-Amerikanen en Aziaten zijn zeer hiërarchisch ingesteld; Scandinaviërs vinden juist dat de beste baas niet boven zijn medewerkers staat. Geen wonder dat samenwerking tussen verschillende nationaliteiten soms tot chaos leidt. In ‘The Culture Map’, dat internationaal uitgroeide tot hét handboek op dit gebied, beschrijft ze acht dimensies om te ontcijferen hoe culturele verschillen van invloed zijn in de internationale zakenwereld. Haar heldere analyse combineert ze met praktisch advies voor succes in een geglobaliseerde wereld.

Argument voor 4 sterren: praktisch bruikbaar en weer eens wat nieuws en met andere, nieuwe inzichten, dan de bekende Prof. …….

Wat gaat RR er mee doen? Dit boek aanbevelen als een nieuwe en leukere versie dan die boeken waar iedereen als iets mee gedaan heeft van Prof. Hofstede. Die Prof heeft nog voor me gewerkt in de eerste jaren dat zijn boek uitkwam, als directeur van een taleninstituut vond ik naast de taal de culturele zaken ook belangrijk, en mijn studenten waren belangrijke top managers, dus dat past te goed.

***

3 sterren = Weet Rudolph niet goed. Eventueel lenen en scannen.

Boek – Deze beslissing verandert je leven

Van Noreena Hertz

Wat is het? aardig boek, makkelijk leesbaar, iets voor ontspannen in je vakantie te lezen. Zou het niet kopen, ik leende het uit de bieb.

Deeltje eruit: ‘Computer gebruikers wisselen gemiddeld 37 keer per uur van venster om hun mail te checken of een ander programma te gebruiken. Studenten zeggen ongeveer 3 keer per uur te worden onderbroken door social media.’ En denk ik dan, we weten uit onderzoek dat multi-tasken niet bestaat. En jawel ook de schrijfster haalt dat aan en zegt het herstel naar concentratie 22 minuten duurt. Of zelfs in 27% van de gevallen langer. Moraal van verhaal: je moet heel veel besluiten nemen. Of besluiten dat niet te doen.

Wat gaat RR er mee doen? Niet veel in de lessen. Een paar onderdelen van het boek kom je overal tegen, met name het deel rond automatische besluiten die je neemt en dan de toelichting over welke ‘bias’ je hebt. Zie Caldini etc.

Nuttig voor? Weet ik niet zo goed. 

De hoofdstukken zijn: Je ogen wijd open houden; Je waarheid zelf beheren; Digitaal actief worden, maar op je tellen passen; Leren overleven; De boel opschudden.

En een berg note met verwijzingen naar bronnen. Handig.

Het boek schrijf over zichzelf: Een boek over het nemen van beslissingen in situaties waarin de uitkomst belangrijk is, geschreven voor politici, zakenmensen, professionals en ouders. De auteur legt uit dat we een enorme hoeveelheid beslissingen te nemen hebben en dat we te weinig nadenken over de vraag hoe we denken en over hoe we keuzes maken. Ze beschrijft hoe onze onbewuste processen hierbij een rol spelen en hoe we door ons bewust te worden van automatismen mondiger kunnen worden in het nemen van beslissingen. In tien stappen geeft ze aan hoe je informatie kunt verzamelen en verwerken, hoe je opties kunt onderzoeken en hoe je beter meningen kunt vergelijken. Ze maakt duidelijk hoe je emoties, gevoelens, stemmingen en herinneringen je keuzes bepalen. Ze geeft daarbij veel herkenbare voorbeelden uit het dagelijkse leven. De auteur is een Brits econoom en wordt gezien als een van de meest toonaangevende denkers ter wereld. Ze is hoogleraar globalisering aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en werkte bij de Wereldbank in Rusland en deed haar studies aan het University College in Londen, waar ze filosofie en economie studeerde. En deed MBA aan Universiteit van Pennsylvania in de V.S, promoveerde in Oxford.

Boek – Hoe mensen keuzes maken

Hoe kiezen mensen uit de vele mogelijkheden waarvoor zij zich ¿ iedere dag opnieuw ¿ gesteld zien? 

Wat is het? Een dun boekje dat een soort uittreksel is van een wat dikkere studie van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Geef inzicht in de ontwikkelingen en onderzoeken tot iets van 2011 (toen kwam het boek uit).

Wat gaat RR er mee doen? De studie zal ik aanhalen en onderdelen bespreken in de cursus. Waarom? Omdat de overheid de opdracht gaf tot deze studie en dus schijnbaar wil de overheid grip krijgen op onze besluitvorming. Logisch wel. En dan is het ook weer interessant hoe die kennis ingezet gaat worden. Propaganda en informeren en zo.

Nuttig voor? Studenten die bij de overheid werken en/of geinteresseerde in beinvloeding en de publieke opinie.

Toelichting op het boek door het boek: Dit boek biedt een helder overzicht van de meest recente kennis over menselijk keuzegedrag. Daarbij gaat de auteur in op de grote invloed van de omgeving en de rol van het onbewuste. Bovendien komen de nieuwste inzichten uit de neurobiologie aan bod. Het boek is bedoeld voor iedereen die zich bezighoudt met en/of interesse heeft in menselijk keuzegedrag en de vraag hoe dat kan worden beïnvloed. Hoe kunnen mensen bijvoorbeeld worden verleid tot een gezondere levensstijl? Tot energiebesparend gedrag? Tot een verstandige financiële planning? Dit boek biedt nieuwe en veelbelovende perspectieven voor antwoorden op dit soort vragen. Will Tiemeier is medewerker van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR)

Boek – Beslist gelukkiger

Door Maja Storch

Wat is het? Boekje met als eerste deel wat kennis over besluiten nemen en dan een vervolg met dat praktische inzetten. Ze gebruikt Mr. Spock en tekeningen om duidelijk te maken dat je puur rationeel kan denken te handelen en ook anders. Ook word Prof. Antonio Damasio aangehaald en zijn onderzoek en conclusie dat je denken en voelen niet los kan zien. Een toelichting op het afwegen van ratio en gevoel en dat later oefenen in verschillende situaties. Verscheen in 2003.

Wat gaat RR er mee doen? Niets, de boeken van Antonio zal ik uittreksel van maken en in cursus verwerken. Daar dus ook ingaan op de ‘somatische merktekens’. Dit boekje is me net te dun als materiaal.

Nuttig voor? Studenten die wel eens in de bieb komen, het boek lezen als ontspanning bij een kop thee en zo op een luchtige manier kennis opdoen

Boek – Beter leren keuzes maken

Auteur is Jonathan Herring

Wat is het? De subtitel is ‘wat te doen als je niet weet wat te doen’. En dat maakt het aansprekelijk. 

Waar gaat RR het voor gebruiken? Haalde er wat methodes van besluitvorming uit, maar die zijn verder overal te vinden. Zoals Pareto, krachtenveld etc. 

Nuttig voor? Als eenvoudig boekje met daarin ook wat uitgewerkte voorbeelden van situaties waarin je keuzes moet maken, zoals restaurant kiezen, geld uitgeven, of keuzes in een groep.

**

2 sterren = Als tijd over.

Boek – Omgaan met anderen, een communicatie kunst. **

Door Wilfried van Craen.

Zie hiervoor een artikel, een blog, elders op deze website. Een link zit hier.

Argument voor 2 sterren: Goede opbouw wel, beslist goed om eens door te scannen. Om eens te lenen uit de bieb en op een middag door te lezen.

Boek – Bewogen besluiten

Van Deirdre Enthoven

Wat is het? Verslag van gesprekken met mensen die in hun rol beslissingen moeten nemen. Het start met een kinderarts die moet besluiten of baby’s die overduidelijk erg lijden, tja, wat je daar mee mag of moet doen. En hoe dat dilemma later in een vorm van wetgeving gezet is. Ook een rechter, pensioenbelegger, generaal, actievoerder, gezinsmanager, crisismanager, journalist, bankier, politicus, officier van justitie, topsporter, topmanager, IND-medewerker en huisarts worden geïnterviewd. Moraal van het verhaal is een soort van conclusie dat besluiten nemen het oplossen van een ingewikkelde puzzel is.

Wat gaat RR er mee doen? Delen er van toelichten in de cursus en studenten vragen zelf met voorbeelden uit eigen praktijk te komen. En dan met name te zoeken naar een analyse van hoe een besluit zich aandient, hoe de besluiten boom daarna is en of het daarna in regels of wetten te zetten is. 

! ook de vastelling dat besluiten vaak niet gaan over de rationele elementen maar over de zaken in je eigen overtuiging. Daar gaan we iets mee doen.

Nuttig voor? Mensen die wat voorbeelden uit de praktijk willen lezen. Daarvoor is het boek goed leesbaar en 

*

1 ster = Besteed je tijd er niet (veel) aan.

Boek – Overtuigingskracht, 50 geheimen van de psychologie van het beïnvloeden. *

Door Noah J. Goldstein, Steve J. Martin  en Robert E/ Cialdini. 

Dit boek is een opsomming van de verschillende zaken die een rol spelen bij het overtuigen van mensen. Men gebruikt met name psychologisch onderzoek en vertaalt dat naar wat er dan gebeurd in de werkelijke wereld.

Argument voor ster: is een opsomming en al erg oud. Overal op het internet verder te vinden en ook in andere boeken kom je het tegen. 

Boek – Een plattegrond van de macht.

Door Carl Devos. 

Wat is het? Dit is een pil van een boek, met 650 bladzijde het dikste boek van de serie. Meer voor een studie politicologie of zo.

Wat gaat RR er mee doen? Het boek trof ik aan in de bieb en de titel zegt meer dan de inhoud eigenlijk is. Heb er een paar onderwerpen uitgehaald, bijvoorbeeld die van de indeling van de vormen van vertegenwoordiging. En wat over ‘Macht in weinig handen’.

Nuttig voor? Studenten politicologie. 

Boek – Bey, Bey management

Boek geschreven als zijn laatste werk door een voormalige Prof aan Vlerick. Zit een hoofdstuk in rond besluitvorming van leiders. Aardig maar verder geen lesmateriaal.

Legenda

* = lenen en doorbladeren.

** = aardig, lenen en doorlezen.

*** = ok, maar hoef je niet per se te hebben, een keer doorlezen ok.

**** en ***** = als je geld er voor hebt, kopen en lezen, want mogelijk een boek waar je wel eens op terug zal willen vallen de komende jaren.

Boeken lijst – Deel 2

Aanvulling op vrijdag 5  maart 2021

Omdat ik blij was te horen dat er studenten wat boeken aangekocht hebben naar aanleiding van mijn ‘voor-lees’ werk en daar wat over schrijven, hier nog een paar boeken die ik ook las en waar de tekst nog niet final was om hier te plaatsen. Stak daar deze ochtend even tijd in, nu hier op de site.

Erg stevig boek

Met een filosofische toets.

Voor als je in de ochtend heel donkerbruin brood eet en zo ook je boek wil laten zijn.

Boek – Kiezen of Delen 

***** vijf star… maar voor de lezers die stevige boeken aankunnen.

Wat is het?

Een gedegen boek dat een heerlijke structuur heeft met wetenschappelijk onderbouwing. Top boek als je echt een stevig stuk leeswerk wil aanschaffen.

Wat gaat RR er mee doen? 

Het gaat niet meer in te passen zijn in de lessen van lente 2021, maar een volgende cursus ga ik wel proberen er onderdelen van in het programma te passen.

Boek – Grootmeester in Beslissen – ***

Van Marc Buelend en Herman VanDen Broeck.

Wat is het? Een boek dat ‘helpt te reflecteren over uw besluitevorming, over de manier waarop u beslissingen neemt’, zo schrijft de achterflap. En dat is het ook. Het boek overloopt de fasen van besluitvorming en doet daar verhalen bij met advies zoals je dat mag verwachten van docenten van een opleiding. In dit geval de Vlerick Leuven Gent Management School. Daar is Marc Buelens Professor en doceert management en Herman Van Den Broeck is professor ook aldaar.

Wat gaat RR er mee doen? Heb een aantal theorieën overgenomen. Met name die van Prospect theorie leek me aardig. Verder zou ik denken lenen en niet kopen. Je leest er snel doorheen en is nuttig als besluitnemer voor wat achtergrond en praktische tips.

Hieronder wat high-lights zodat je een besluit kan nemen het boek te lenen of kopen.

Fasen van besluitvorming

• Fase 1. Probleembewustwording en probleemdefiniering. De belangrijkste en en minst bestudeerde fase. Waarin intuitive misschien wel de grootste rol spelt. Ik ‘voel’ dat er iets fout zit. Ongeveer alle experts in systematische besluitvorming zijn het erover eens dat je in een later stadium niet meer kunt rechttrekken wat in deze fase scheef zit.
• Fase 2. Probleemanalyse
• Fase 3. Formulering van alternatieve oplossingen.
• Fase 4. Beoordeling van de alternatieve oplossingen.
• Fase 5. Keuze en uitvoering.

En dan de open deur: ‘deze fases worden vaak niet systematisch doorlopen, men grijpt te snel naar oplossingen’.

Losse punten

Ben je de betere beslissing nemer dan zoek je altijd systematisch en heel actief naar informatie die jouw standpunt kan weerleggen. Hecht dus weinig belang aan informatie ie je standpunt bevestigt, daar leef je weinig of niets.

Grappig en ben je snel doorheen

Boek – Nudging 

*** aardig boekje.

Wat is het? Dit is een klein boekje dat ingaat op de ‘duwtjes’ die je mensen geven kan. Van gezonde artikelen bij de kassa leggen om ze zo een duwtje te geven niet snoep maar appels te kopen en zo meer. Leuke voorbeelden, het boekje ben je in een uurtje doorheen.

Wat gaat RR er mee doen? Er een los les item van maken en het gesprek aangaan over de ethische kant hiervan. En dan met mijn marketing en filosofie kant meerdere standpunten ga belichten.

Boek – Bewogen besluiten

Van Drs J.J.M. van der Heijden

Wat is het? Een boek geschreven door iemand die journalist is en die door middel van interviews onderzocht hoe besluiten door professionals worden gemaakt.

Wat gaat RR er mee doen? Een paar onderdelen even toelichten en met name herhalen dat het boek voor mij twee punten had die me bijbleven:

Take away voor Rudolph:

1. Besluitvormers steeds nadenken over hoe ze het besluit gaan uitleggen.

2. Dat ze eigenlijk het aller belangrijkste vinden dat het besluit door ze gedragen kan worden, ‘kan ik mezelf daarna nog in de spiegel kijken’.

Boek – Hoe wij beslissen

Wat is het? Een boek dat beschrijf hoe na onderzoek door de schrijver hij kwam op het antwoord op de vraag ‘Hoe komen wij tot een besluit?’ en ‘Hoe kunnen we betere afwegingen maken’. En geeft aandacht aan de balans tussen met verstand of met gevoel een afweging maken.

Wat gaat RR er mee doen? Niet veel. Het is een aardig boek, maar ik geef voor het maken van mijn lessen voorkeur waar meer wetenschappelijk onderbouwde artikelen en boeken. Was blij het uit de bieb te hebben geleend. 

Aardig weetje of uitspraak uit het boek:

Hoogleraar Neurowetenschappen Read Montague verwoordt het als volgt: ‘Je bent je waarschijnlijk voor 99,9% niet bewust van het vrijkomen van dopamine maar je wordt waarschijnlijk voor 99,9% aangestuurd door informatie en de emoties die de dopamine naar andere gebieden van de hersenen overbrengt’.